ΚΑΛΕΝΤΟΥΛΑ

Καλέντουλα

Επιστημονική ονομασία :

Calendula officinalis

Άλλα ονόματα :

Καλέντουλα των αγρών, καλεντούλα, Νεκρολούλουδο, Κίτρινη μαργαρίτα, κατιφές, καλενδούλη, µοσκαρδίνι, αδράχτι της γριάς, πετεινόχορτο.

Περιγραφή :

Το όνομα καλέντουλα προέρχεται από τη λατινική λέξη «kalendae» (καλένδες) που σημαίνει πρώτη μέρα του μήνα πιθανώς γιατί η καλέντουλα ανθίζει τις πρώτες μέρες των περισσότερων μηνών του χρόνου. Το
officinalis δείχνει την παραδοσιακή φαρμακευτική χρήση του φυτού.

Ανήκει στην οικογένεια των Συνθέτων. Είναι φυτό ετήσιο και το γνωρίζουμε όλοι. Η καταγωγή του είναι από την Αίγυπτο και το καλλιεργούμε συχνά στους κήπους. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες με άνθη κίτρινα ή
ζωηρά πορτοκαλιά, απλά ή διπλά, με φύλλα μεγάλα, στενά στη βάση, φαρδύτερα και στρογγυλεμένα στην κορυφή.

 Χρήσιμα μέρη :

Tο λάδι καλέντουλας εξάγεται με εκχύλιση από τα άνθη του φυτού, που είναι πλούσια σε φλαβονοειδή και καροτενοειδή, ουσίες με ευεργετικές για το δέρμα ιδιότητες

Που το βρίσκουμε :

Στην Ελλάδα την συναντάμε σχεδόν παντού και σχεδόν όλο το χρόνο. Την παρατηρούμε να προσαρμόζεται σε πολύ δύσκολες καιρικές και εδαφικές συνθήκες, τη βρίσκουμε σε άνυδρα εδάφη, σε πλαγιές βουνών, σε χωράφια, σε άκρες δρόμων , σε μέρη με μεγάλη ηλιοφάνεια αλλά και σε μέρη με πολύ ψυχρές νύχτες...

Ανθίζει σχεδόν όλο το χρόνο

Δραστικές ουσίες :

Πικρές, βλεννώδεις χρωστικές, αιθέρια έλαια, σαπωνίνες, φλαβονοειδή, πεντακυκλικές αλκοόλες (καλεντουλαδιόλη), αλκαλοειδή, βιταμίνη C, ασβέστιο, καροτένια - που είναι πρόδρομα μόρια της βιταμίνης Α - και σημαντικές ποσότητες πυριτίου. Μέρος της δράσης της φαίνεται ότι οφείλεται στην παρουσία των τερπενίων, ιδιαίτερα σ' έναν τριτερπενικό γλυκοσίδη, τον καλεντουλοσίδη Β

Ιδιότητες - Ενδείξεις :

Ένα από τα καλύτερα βότανα για την θεραπεία τοπικών δερματικών προβλημάτων. Για κάθε φλεγμονή του δέρματος, από μόλυνση ή φυσική βλάβη. Ιδανική για κάθε εξωτερική αιμορραγία, τραύματα, μώλωπες ή διαστρέμματα, για ελαφρά εγκαύματα και ζεμάτισμα. Κατάλληλη σε εγκαύματα, εκζέματα,
ερεθισμούς του δέρματος, δίνει ελαστικότητα στο δέρμα (προϊόντα για ραγάδες, αντιρρυτιδικά), αλλά ακόμη και στα μαλλιά. Επιπλέον, οι πηκτίνες που υπάρχουν στα φύλλα την καθιστούν ενυδατική. Χρήσιμη και σε θεραπεία κιρσών γι' αυτό και περιέχεται σε προϊόντα για μασάζ.

Σπασμολυτικό και χολαγωγό, εμμηναγωγό, αντισηπτικό, η καλέντουλα χρησιμοποιήθηκε στην παραδοσιακή ιατρική, από τον 12ο κιόλας αιώνα, σαν αντισπασμωδικό, ιδιαίτερα για το στομάχι, την δυσμηνόρροια, και σαν τονωτικό του ήπατος, εφιδρωτικό, αντιεμετικό, αντισκορβουτικό. Στην εποχή μας
αυτές οι χρήσεις έχουν εγκαταλειφθεί, όχι όμως και αυτές που αφορούν τη δράση της σαν άριστο επουλωτικό. Κατά της ακμής, κατά των νέων και παλαιών ουλών, Κατά των φλογώσεων και αιμορραγιών του στομάχου. Κατά των εκχυμώσεων και του ίκτερου. Κατά των τσιμπημάτων της σφήκας και των μελισσών. Αντιεμετικό και κατά του αρθρίτη, κρεατοελιών (αφέψημα άνθεων).

Πως χρησιμοποιείται :

Εξωτερικά χρησιμοποιείται στις πληγές (αφέψημα). Είναι κατά του εκζέματος, των κρεατοελιών (αφέψημα άνθεων). Κατά των κιρσών (τσάι). Το αφέψημα γίνεται με 5γρ. φυτού στα 100γρ. νερό, τρεις φορές την ημέρα. Τσάι του φυτού (δύο κουταλιές σε ένα κιλό νερό). Από αυτό μια κουταλιά κάθε δύο ώρες, για προβλήματα εμμηνόπαυσης, πόνους της περιόδου, γαστρίτιδα και φλεγμονές του οισοφάγου. Βάμμα μια κουταλιά σε ένα ποτήρι νερό. Πάρτε το για προβλήματα στασιμότητας του συκωτιού, της αργής πέψης και για εμμηνορροϊκές διαταραχές. Βάλτε μια κομπρέσα μουσκεμένη με το έγχυμα σε πληγές που αργούν να κλείσουν. Χρησιμοποιείστε την κρέμα για το δέρμα (φλεγμονές, πληγές, εγκαύματα, ερεθισμένες θηλές στο θηλασμό). Σαν αιθέριο έλαιο 5-10 σταγόνες στο νερό του μπάνιου για την νευρική ανησυχία και την κατάθλιψη..

Σε μπάνιο ξεκουράζει τα πόδια. Συντελεί στην διατήρηση της υγείας των αιμοφόρων αγγείων. Το λάδι καλέντουλας Φτιάχνεται με τον ίδιο τρόπο όπως το λάδι χαμομηλιού.

Το βάμμα καλέντουλας χρησιμοποιείται σε επιθέματα για πληγές, σε γαργάρες για φαρυγγίτιδα (1-2 κουταλιές σε μισό ποτήρι νερό) ή για κολπικές πλύσεις (2 κουταλιές σε μισό λίτρο αποστειρωμένο νερό). Φτιάχνεται με τον ίδιο τρόπο όπως το βάμμα χαμομηλιού.

Aπό τα πορτοκαλοκίτρινα λουλούδια του φυτού καλέντουλα, που προς το τέλος του χειμώνα συχνά στολίζουν τα βάζα μας, παρασκευάζεται ένα από τα πιο καταπραϋντικά και επουλωτικά έλαια βάσης για το δέρμα. Tο όνομα του φυτού στα λατινικά, συμβολικά, σημαίνει την αρχή κάθε ρωμαϊκού μήνα, γιατί το
φυτό ανθίζει τις πρώτες μέρες του κάθε μήνα. H καλέντουλα χρησιμοποιούνταν στον αρχαίο ελληνικό, ρωμαϊκό, αραβικό και ινδικό πολιτισμό ως θεραπευτικό βότανο, αλλά και ως συστατικό σε φαγητά και καλλυντικά, ακόμη και σε υφάσματα. Tο λάδι της είναι γνωστό για τις αντιφλογιστικές, αντιβακτηριδιακές, αντιμυκητιασικές και κυρίως για τις επουλωτικές του ιδιότητες.

Παρενέργειες :

Είναι πολύ σπάνιο να είναι κάποιος αλλεργικός σε τοπική χρήση σκευασμάτων που περιέχουν καλέντουλα. Πέραν αυτών των σπάνιων περιπτώσεων, δεν υπάρχουν άλλες γνωστές παρενέργειες ή ανεπιθύμητες ενέργειες.